Ziet u hem nog zitten? Aan de kop van een gigantisch lange tafel (zo maken ze die niet bij Ikea!). Met heel ver van hem vandaan de toehoorder(s). Hoe konden de toehoorders het zachte stemmetje van Poetin verstaan? Een geluidsinstallatie? Zo schiep die kleine eenzame man een onoverbrugbare afstand tussen hemzelf en de ander(en). Misschien is hij wel een leerling van Sartre die zei: “De hel? Dat zijn de anderen.”

Met verbijstering heb ik dat tafereel een aantal malen gezien. Zo maak je dus duidelijk dat je geen overleg wil, geen diplomatie, geen gesprek. De beeldtaal is hier sterker dan het gesproken woord. Ik kreeg zelf bijna medelijden met die man, ware het niet dat de verwoestingen in Oekraïne nog op mijn netvlies brandden.

En wij maar klagen dat wij anderhalve meter afstand moesten houden van elkaar tijdens de corona-epidemie.

Wat Poetin ook niet meer kon op deze manier was de ander in de ogen kijken. Dat wilde hij natuurlijk ook niet maar hij kon zijn toehoorders moeilijk blinddoeken. Dat doen geweldenaars overal in de wereld wel met de mensen die zij willen doodschieten. Of zij laten hun slachtoffers hun gezicht afwenden en schieten ze dan van achteren neer. Dat kon Poetin niet doen voor het oog van de wereld. Vandaar die lange tafel.

En dan zie ik koning Saul weer zitten. Bevangen door kwaadaardige buien. Eenzaam. Ook God was hij kwijt. Snauwen en grauwen naar iedereen om hem heen. Alleen David mag hem proberen te kalmeren met het spelen op een harp. Hoewel ook David soms moest duiken voor een speer die naar hem toegegooid werd. Muziek kan blijkbaar troosten en kalmeren. Dat de harpen nooit zullen verstommen in de wereld. Dat vingers de snaren mogen beroeren in plaats van de trekker overhalen. Dat mensen elkaar telkens weer in de ogen durven kijken.

René Romijn.